مبانی نظری وپیشینه پژوهش مت آمفتامین
فصل دوم
گسترۀ نظری و بازنگری تحقیقات پیشین
2 - 1 مقدمه
در این فصل ابتدا مبانی نظری پژوهش ( شرح متغیرها و روابط آنها ، تاریخچۀ متغیرها در پژوهش ، تئوری های زیر بنایی در ارتباط با موضوع پژوهش ) شرح داده می شوند و سپس شرح مختصری از پژوهش ها ی انجام شده در خصوص موضوع در خارج و در ایران آورده می شوند .
2 - 2 مبانی نظری پژوهش
مبانی نظری پژوهش شامل شرح متغیرها و روابط آنها ، تاریخچه ، و تئوری های موجود در خصوص موضوع می باشد .
شرح متغیرها و روابط آنها
2 - 2 - 1 مت آمفتامین
از زمان های پیش از تاریخ تاکنون ، بشر به امید کاهش درد جسمی یا تغییر حالت های هشیاری ، از مواد مختلفی استفاده کرده است . با وجود پیامدهای زیانباری که مصرف چنین موادی برای بدن دارد ، اثرات اولیۀ آنها معمولاً خوشایند است و همین عاملی است که شاید ریشۀ اختلالات مربوط به مواد باشد . مواد مخدر غیر از ایجاد وابستگی ، پله پله به درجاتی متفاوت آسیب های متنوع عصبی و جسمی در فرد مصرف کننده ایجاد می نمایند . در این شرایط تابلوی کامل بیماری اعتیاد با ترکیبی از وابستگی و تخریب قابل مشاهده است . این تخریب و وابستگی در سوء مصرف موادی همچون آمفتامین ها بیشتر از سایر مواد است . بر اساس گفتۀ کرینگ و همکاران ( 2007 ، ترجمه شمسی پور ، 1388 )، « مصرف آسیب شناختی مواد به دو مقوله تقسیم می شود 1 - سوء مصرف مواد و 2 - وابستگی به مواد ؛ سوء مصرف مواد خطر کمتری دارد اما وابستگی به مواد که اعتیاد هم گفته می شود ، در DSM - IV - TR به صورت وجود مشکلات فراوان در ارتباط با مصرف مواد مشخص می شود و شامل تحمل یا ترک است » ( ص 374 ).
بنا به گفتۀ گرانادو و همکاران ( 2013 )، مت آمفتامین یک مادۀ محرک اعتیاد آور و محرک شدید سیستم عصبی مرکزی می باشد که از گروه داروهای سینتتیک و از نظر شیمیایی به آمفتامین ها تعلق دارد ، با این وجود تأثیرش بر سیستم عصبی مرکزی بسیار بیشتر از ترکیبات مادری خود می باشد . اين مادۀ به شدت اعتيادآور بر سيستم دوپامينرژيک مغز اثر مي گذارد و بلافاصله پس از مصرف حالتي به نام « فلاش » يا « راش » ( اوج لذت ) در فرد ايجاد مي شود ( اختیاری و همکاران ، 1389 ) که همین امر اشتیاق را برای مصرف دوباره برمی انگیزاند . نام گذاري اين دسته از مواد هم روز به روز دچار دگرگوني مي شود كه اين به دليل ماهيت ساختاري اين داروها بوده ، به طوري كه با اندكي تغيير ، داروهاي جديدتري با اثرات متفاوت بر سيستم اعصاب مركزي توليد مي گردد . سوء مصرف مت آمفتامین ( موشک ) در دهۀ 1990 به شدت بالا گرفت
